ورزش کده اخبار ورزشی روز دنیا در ورزش کده
آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، از شخصیت‌های برجسته و اثرگذار در تاریخ معاصر این کشور به شمار می‌رود. در این نوشته وب سایت ورزش کده شما را با سید علی خامنه ای ، آشنا خواهد کرد، همراه ما بمانید.
| نام | آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای |
|---|---|
| تولد | ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ |
| محل تولد | مشهد، ایران |
| ملیت | ایرانی |
| سمت فعلی | رهبر جمهوری اسلامی ایران |
| تعداد فرزندان | ۶ |
تحصیلات آیت‌الله خامنه‌ای
سید علی خامنه‌ای مسیر تحصیل خود را از دوران کودکی در حوزه علمیه آغاز کرد. در ۱۱ سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد و علوم دینی را نزد استادانی چون پدرش، شیخ هاشم قزوینی و آیت‌الله سید محمد هادی میلانی فرا گرفت.
تحصیلات سید علی خامنه‌ای
تحصیلات حوزوی او شامل دوره‌هایی در حوزه علمیه قم بین سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۳ و همچنین اقامت کوتاهی در حوزه نجف از ۱۳۳۶ تا ۱۳۳۷ بود. در این سال‌ها، با بهره‌گیری از اساتید برجسته‌ای مانند امام خمینی، آیت‌الله بروجردی و علامه طباطبایی، پایه‌های علمی و فقهی خود را تقویت کرد.
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه‌ای
در سال ۱۳۳۶ شمسی، او به شهر قم رفت تا از محضر مراجع طراز اول آن زمان بهره‌مند شود. از جمله اساتیدش در این دوره، آیت‌الله بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی بودند. پس از چند سال تحصیل و تدریس در قم، در سال ۱۳۴۳ به دلیل بیماری پدر و نابینایی او به مشهد بازگشت. او در این دوره به تدریس و فعالیت‌های مذهبی و سیاسی روی آورد.
گرچه سید علی خامنه‌ای تحصیلات دانشگاهی رسمی نداشته است، اما به زبان‌های عربی، انگلیسی و اردو تسلط دارد و از علاقه‌مندان به شعر و ادبیات فارسی و عربی است. عنوان حوزوی او «آیت‌الله» است و پس از رحلت آیت‌الله محمدعلی اراکی، برخی نهادهای رسمی کشور او را به‌عنوان مرجع تقلید معرفی کردند.
کودکی سید علی خامنه‌ای
دوران کودکی سید علی خامنه‌ای در خانواده‌ای روحانی، مذهبی و نسبتاً فقیر در مشهد سپری شد. خانه‌ای که در آن بزرگ شد، تنها یک اتاق و یک زیرزمین داشت. این دوران با سادگی و سختی همراه بود تا اینکه برخی دوستداران خانواده، با خرید زمینی جدید، فضای خانه را توسعه دادند.
از چهار سالگی به همراه برادرش، سید محمد، در مکتب‌خانه‌ای محلی به یادگیری قرآن و مبانی دینی پرداخت. پس از آن وارد مدرسه ابتدایی «دارالتعلیم دیانتی» شد و در همین دوران، اصول تجوید و قرائت قرآن را نزد قاریان برجسته مشهد آموخت.
جوانی سید علی خامنه ای
نوجوانی سید علی خامنه‌ای
در سال‌های نوجوانی، او به صورت جدی‌تر وارد مباحث فقهی شد و کتاب‌هایی چون معالم الاصول و شرح لمعه را نزد استادانی همچون پدرش، سید جواد خامنه‌ای، و شیخ هاشم قزوینی فرا گرفت. در ۱۶ سالگی در درس خارج فقه آیت‌الله میلانی شرکت کرد.
سال ۱۳۳۶ برای مدتی کوتاه به نجف رفت و در دروس مراجع بزرگی چون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی حاضر شد. با وجود علاقه‌اش به ادامه تحصیل در نجف، به‌دلیل مخالفت پدر، به مشهد بازگشت. همان سال، اجازه روایت حدیث از آیت‌الله میلانی را دریافت کرد.
سپس در سال ۱۳۳۷ به قم رفت و در مدرسه حجتیه ساکن شد. در این شهر، از محضر بزرگانی مانند آیت‌الله بروجردی و امام خمینی بهره‌مند شد. پنج سال اقامت در قم را به‌طور عمده صرف مطالعه، تدریس و حضور در جلسات علمی کرد. پس از نابینایی پدرش در سال ۱۳۴۳، به مشهد بازگشت و تا سال ۱۳۴۹ در درس‌های آیت‌الله میلانی شرکت می‌کرد.
خانواده سید علی خامنه‌ای
پدر او، سید جواد خامنه‌ای، یکی از علمای شناخته‌شده آذری‌تبار بود که در مشهد به تدریس و امامت جماعت اشتغال داشت. مادرش، خدیجه میردامادی، بانویی متدین و از خاندان مذهبی اصالتاً اهل نجف و یزد بود.
منبع اصلی درآمد خانواده، تدریس دینی پدرش بود که زندگی بسیار ساده و محقرانه‌ای را برای خانواده رقم می‌زد. آیت‌الله خامنه‌ای در خاطراتش اشاره کرده که دوران کودکی‌اش همراه با سختی‌های معیشتی بوده و حتی برخی شب‌ها غذایی برای خوردن نداشتند. او در کودکی لباس‌های وصله‌دار می‌پوشید و با کمترین امکانات رشد کرد.
سید علی خامنه‌ای و پدرش
آموزش‌های دینی سید علی خامنه‌ای از سنین پایین آغاز شد. در چهار سالگی، پدرش نخستین آموزگار او در یادگیری قرآن بود. در دوران دبستان، هم‌زمان با تحصیل در کلاس پنجم، وارد مدرسه سلیمان‌خان شد و دروس مقدماتی حوزه را آغاز کرد.
بخشی از تعلیمات حوزوی‌اش را نیز نزد پدرش فرا گرفت. این دوران با حضور نواب صفوی در مشهد هم‌زمان شد؛ آشنایی با افکار و سخنان نواب نقش پررنگی در شکل‌گیری دیدگاه‌های سیاسی آینده‌اش داشت. او بعداً در مدرسه نواب به تحصیل ادامه داد و در کنار آن، تا دوم دبیرستان نیز درس خواند.
زندگینامه سید علی خامنه‌ای
سید علی خامنه‌ای در خانواده‌ای با زمینه‌های مذهبی و دغدغه‌های سیاسی رشد یافت. سه رخداد مهم در سال‌های نوجوانی و جوانی او را به سمت سیاست سوق داد: اصلاحات ساختاری حکومت پهلوی، نهضت ملی شدن نفت به رهبری مصدق، و آشنایی با جریان فکری و مبارزاتی نواب صفوی.
زندگی سید علی خامنه‌ای
نخستین تماس مستقیم او با فعالیت‌های سیاسی در سال ۱۳۳۱ و طی دیدار با نواب صفوی رخ داد؛ دیداری که تأثیری عمیق بر ذهن جوان او گذاشت. از همان سال‌ها، خود را شاگرد امام خمینی می‌دانست و در سال ۱۳۳۶ موفق به دیدار با ایشان شد.
در جریان نهضت اسلامی، از جمله در سال ۱۳۴۱، او و برادرش مأمور انتقال پیام‌های امام خمینی به مردم مشهد شدند. در همین راستا، گزارشی از وقایع تلخ مدرسه فیضیه و برخورد خشن حکومت پهلوی با طلاب را برای مردم روایت می‌کرد. او نقش واسطه میان روحانیت و بدنه اجتماعی مشهد را بر عهده داشت.
سید علی خامنه‌ای زندگینامه
خانواده پدری آیت‌الله خامنه‌ای ریشه در نجف داشتند. پدرش، سید جواد، در نجف متولد شده و پس از تحصیل در آنجا، به مشهد مهاجرت کرد. پدربزرگش، سید حسین خامنه‌ای، از فقهای شناخته‌شده نجف بود و پس از بازگشت به ایران، امامت مسجد جامع تبریز را بر عهده داشت.
جد او اصالتاً اهل تفرش بود که بعدها به آذربایجان مهاجرت کرده بود. سید جواد در مشهد در مساجد مختلف از جمله مسجد گوهرشاد نماز جماعت اقامه می‌کرد و جایگاه محترمی میان مردم داشت.
سید علی خامنه‌ای بیوگرافی
از ازدواج نخست سید جواد خامنه‌ای، سه دختر به دنیا آمدند که در خردسالی فوت کردند. ازدواج دوم او با خدیجه میردامادی منجر به تولد چهار پسر و یک دختر شد.
فرزندان دیگر این خانواده نیز در حوزه‌های علمی و سیاسی نقش داشتند. سید محمد و سید هادی، از جمله روحانیان فعال و سیاسی بودند؛ سید محمد هدف ترور قرار گرفت اما جان سالم به در برد.
خواهرشان، بدری سادات خامنه‌ای، همسر علی تهرانی بود؛ شخصی که بعدها راه سیاسی متفاوتی را در پیش گرفت. در جریان ناآرامی‌های ۱۴۰۱، آیت‌الله خامنه‌ای از مواضع خواهر خود اعلام برائت کرد. برادر دیگرش، سید حسن، در نهادهای دولتی از جمله وزارت نفت فعالیت داشته و برخلاف دیگر برادران، لباس روحانیت بر تن ندارد.
زندگی شخصی سید علی خامنه‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای با منصوره خجسته باقرزاده، دختر حجت‌الاسلام خجسته بافقی، ازدواج کرد. همسر او از خانواده‌ای سنتی و مذهبی اهل مشهد است که سابقه فعالیت سیاسی ندارد، اما در مناسبت‌های اجتماعی مانند دیدار با خانواده‌های شهدا حضور فعالی دارد.
زندگی خانوادگی رهبر جمهوری اسلامی تا حد زیادی از فضای عمومی دور نگه داشته شده و همسرش تاکنون در رسانه‌های رسمی تصویری منتشر نکرده است. آیت‌الله خامنه‌ای به زندگی ساده، شعر، ادبیات فارسی و موسیقی سنتی علاقه دارد.
همسر سید علی خامنه‌ای
در پاییز سال ۱۳۴۳، سید علی خامنه‌ای با منصوره خجسته باقرزاده ازدواج کرد. او در محیطی مذهبی و بازاری پرورش یافت. هرچند به صورت رسمی فعالیت سیاسی نداشته، اما همواره در کنار خانواده‌های شهدا و ایثارگران حضور داشته و زندگی شخصی‌اش به دور از جنجال رسانه‌ای بوده است.
فرزندان سید علی خامنه‌ای
رهبر جمهوری اسلامی ایران دارای شش فرزند است: چهار پسر و دو دختر. دختران او بشری و هدی نام دارند و فعالیت آن‌ها کمتر رسانه‌ای شده است. پسران او عبارتند از سید مصطفی، سید مجتبی، سید میثم و سید مسعود (که برخی منابع او را محسن نیز نامیده‌اند).
بچه‌های سید علی خامنه‌ای
سید مصطفی، فرزند ارشد، روحانی و استاد حوزه علمیه قم است و بیشتر در حوزه‌های دینی و فرهنگی فعالیت می‌کند. گفته می‌شود از نظر رفتاری و فکری به پدرش شباهت زیادی دارد.
سید مجتبی، که متولد حدود سال ۱۳۴۸ است، در میان فرزندان چهره‌ای شناخته‌شده‌تر به شمار می‌رود. او در سال‌های جنگ ایران و عراق در جبهه حضور داشت و اکنون نیز نقش فعالی در محافل مذهبی-سیاسی دارد. همسر او، دختر غلامعلی حداد عادل، از چهره‌های فرهنگی و سیاسی جمهوری اسلامی است.
سید میثم، پژوهشگر حوزه علوم انسانی است که عمدتاً به فعالیت‌های علمی و فرهنگی در فضای آکادمیک مشغول است و وارد عرصه سیاسی نشده است.
سید مسعود (محسن)، برخلاف برادرانش، نقشی در رسانه یا سیاست ندارد و بیشتر در امور خانوادگی و بایگانی خاطرات و اسناد مربوط به پدر نقش دارد.
آیت‌الله خامنه‌ای بارها اعلام کرده که فرزندانش نباید در فعالیت‌های اقتصادی یا پست‌های دولتی مشارکت داشته باشند، و این موضوع را به‌عنوان یک اصل در زندگی شخصی خود قرار داده است.
عکس پروفایل سید علی خامنه‌ای
عکس های سید علی خامنه‌ای
عکس سید علی خامنه‌ای
عکس جذاب سید علی خامنه‌ای
بیوگرافی سید علی خامنه‌ای
آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای یکی از چهره‌های برجسته سیاسی و مذهبی جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود. از سال ۱۳۶۸ تاکنون به‌عنوان رهبر ایران فعالیت می‌کند و پس از امام خمینی، دومین فردی است که به این جایگاه دست یافته است.
سوابق طولانی او در مبارزه‌های انقلابی، ریاست‌جمهوری، فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی، و نیز نفوذ منطقه‌ای و بین‌المللی، جایگاهی ویژه برای او در تحولات معاصر ایران و خاورمیانه ایجاد کرده است.
سید علی خامنه‌ای کیست
نام کامل: سید علی حسینی خامنه‌ای
تاریخ تولد: ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ / ۱۹ آوریل ۱۹۳۹
زادگاه: مشهد، ایران
سمت کنونی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تا امروز)
سید علی خامنه‌ای چه کسی هست
سید علی خامنه‌ای در سال ۱۳۱۸ شمسی در شهر مشهد به دنیا آمد. پدرش، سید جواد خامنه‌ای، از علمای دینی مهاجرت‌کرده از منطقه آذربایجان به مشهد بود و به تدریس علوم دینی اشتغال داشت. مادر او نیز از خانواده‌ای مذهبی و خوش‌نام بود.
زندگی در خانواده‌ای ساده و مذهبی با امکانات محدود، نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت و مسیر زندگی او داشت.
ملیت سید علی خامنه‌ای
او تبعه ایران است و تمام دوره‌های اصلی تحصیل و فعالیت دینی و سیاسی خود را در داخل کشور، عمدتاً در شهرهای مشهد و قم، سپری کرده است.
اصالت سید علی خامنه‌ای
از نظر نسب خانوادگی، سید علی خامنه‌ای ریشه پدری آذری‌تبار دارد، در حالی‌که مادرش از خانواده‌ای یزدی و فارسی‌زبان بوده است. خانواده او از سادات حسینی محسوب می‌شوند و نسب ایشان به امام زین‌العابدین (ع) می‌رسد. در طی نسل‌ها، این خاندان همواره در زمره روحانیون و علمای شیعه بوده‌اند.
مذهب سید علی خامنه‌ای
او پیرو مذهب شیعه دوازده‌امامی است، که مذهب رسمی جمهوری اسلامی ایران نیز می‌باشد.
سن سید علی خامنه‌ای
با تولد در فروردین ۱۳۱۸، آیت‌الله خامنه‌ای در حال حاضر ۹۱ ساله است. او در بیش از شش دهه اخیر، حضوری مؤثر در عرصه‌های مختلف سیاسی، دینی و فرهنگی ایران داشته است.
عنوان مذهبی سید علی خامنه‌ای
در ساختار رسمی حوزه‌های علمیه، سید علی خامنه‌ای دارای عنوان «آیت‌الله العظمی» است. این عنوان ویژه مراجع تقلید است و پس از درگذشت آیت‌الله محمدعلی اراکی، برخی نهادهای رسمی او را به‌عنوان مرجع معرفی کردند.
حزب سیاسی سید علی خامنه‌ای
در دهه‌های نخست انقلاب، او از بنیان‌گذاران و اعضای مؤثر حزب جمهوری اسلامی (۱۳۵۷ تا انحلال در ۱۳۶۶) بود. همچنین عضوی از جامعه روحانیت مبارز از سال ۱۳۵۶ به بعد به شمار می‌رفت؛ نهادی مذهبی-سیاسی که در دوران پیش و پس از انقلاب نقش فعالی ایفا کرد.
سید علی خامنه‌ای
سید علی خامنه‌ای از شخصیت‌های کلیدی تاریخ جمهوری اسلامی به شمار می‌آید. از دوران مبارزه علیه رژیم پهلوی، تا سال‌های جنگ ایران و عراق، دوران ریاست‌جمهوری، و سپس رهبری، همواره در مرکز تصمیم‌گیری‌های کلان نظام بوده است.
درک افکار، رویکردها و سیاست‌های او برای شناخت بهتر تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران معاصر بسیار حائز اهمیت است.
خانه سید علی خامنه‌ای
آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اکنون در مجموعه‌ای موسوم به “بیت رهبری” در منطقه مرکزی تهران اقامت دارد. این محل علاوه بر محل سکونت او، شامل دفتر کار و مکان برگزاری دیدارهای رسمی و مذهبی است.
این مجموعه در منطقه‌ای میان خیابان‌های ایران، آذربایجان، فلسطین و پاستور واقع شده و از چندین ساختمان ساده و فاقد تزئینات تشکیل شده است. فضای داخلی آن نیز بر اساس سبک زندگی رهبر، بسیار ساده و بی‌تکلف طراحی شده است.
خانه سید علی خامنه‌ای در پاستور
پیش از آنکه به مقام رهبری برسد، خامنه‌ای در دهه ۱۳۶۰ در خانه‌ای در خیابان پاستور زندگی می‌کرد که دارای باغ و حیاط بود. پس از انتخاب به‌عنوان رهبر، مجموعه جدید تحت عنوان «بیت رهبری» شکل گرفت که اکنون تحت تدابیر شدید امنیتی توسط یگان ویژه سپاه ولی‌امر محافظت می‌شود.
به دلیل اهمیت امنیتی این مکان، اطلاعات دقیق در مورد فضاهای داخلی آن به‌ندرت منتشر شده و دسترسی به آن برای عموم مردم وجود ندارد.
ثروت سید علی خامنه‌ای
مطابق گفته‌های برخی چهره‌های نزدیک به بیت رهبری، آیت‌الله خامنه‌ای زندگی بسیار ساده‌ای دارد و از منابع مالی شخصی یا حقوق دولتی استفاده نمی‌کند. تأمین مایحتاج زندگی او عمدتاً از محل نذورات مردمی صورت می‌گیرد.
با این حال، برخی رسانه‌های بین‌المللی تصویری کاملاً متفاوت ارائه داده‌اند. برای مثال، خبرگزاری رویترز در گزارشی در سال ۲۰۱۳، مدعی شد که او کنترل دارایی‌هایی بالغ بر ۹۵ میلیارد دلار را در اختیار دارد؛ بخش عمده‌ای از این سرمایه‌ها از طریق “ستاد اجرایی فرمان امام” مدیریت می‌شود.
این ستاد، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای اقتصادی کشور، در طول سال‌ها از طریق مصادره اموال وابستگان به حکومت سابق و اقلیت‌های مذهبی، به املاک و دارایی‌های زیادی دست یافته است. همچنین، نهادهایی مانند بنیاد مستضعفان نیز از جمله مجموعه‌های مالی گسترده وابسته به بیت رهبری هستند که به دلیل نبود شفافیت مالی، همواره مورد توجه رسانه‌ها و منتقدان قرار دارند.
شایعات در خصوص سید علی خامنه‌ای
در سال‌های اخیر، اخبار و شایعات گوناگونی درباره وضعیت سلامت رهبر جمهوری اسلامی منتشر شده است. در سال ۲۰۱۰، گزارش‌هایی منتشر شد که احتمال ابتلای او به بیماری سرطان خون را مطرح می‌کردند.
سید علی خامنه‌ای سرطان پروستات
در سال ۲۰۱۵، برخی منابع خارجی ادعا کردند که آیت‌الله خامنه‌ای به سرطان پروستات در مرحله پیشرفته مبتلاست و وضعیت او بحرانی ارزیابی شده است. گمانه‌زنی‌ها درباره وخامت حال او بار دیگر در سال ۱۳۹۹ شدت گرفت، زمانی که شایعه شد دیدار او با رئیس‌جمهور وقت لغو شده است. این شایعات از سوی دفتر رهبری تکذیب شد.
در شهریور ۱۴۰۱، هم‌زمان با عدم حضور او در برخی برنامه‌ها، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر بستری بودن او پس از یک عمل جراحی. هرچند بعدها تصاویر جدیدی از حضورش در مراسم مذهبی منتشر شد، ولی رسانه‌هایی مانند نیویورک تایمز با اشاره به وضعیت جسمی او از ادامه مشکلات سلامتی خبر دادند و به نشانه‌هایی مانند دشواری در نشستن طولانی اشاره کردند.
دست راست سید علی خامنه‌ای
در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، زمانی که در یکی از مساجد تهران سخنرانی داشت، مورد سوءقصد قرار گرفت. انفجار بمب ضبط‌شده‌ای که در پشت تریبون کار گذاشته شده بود، موجب مجروح شدن شدید او شد. در نتیجه، دست راست وی به شدت آسیب دید و به‌طور کامل از کار افتاد.
وضعیت جسمانی سید علی خامنه‌ای
در ۱۷ شهریور ۱۳۹۳، دفتر رهبری به‌طور رسمی اعلام کرد که آیت‌الله خامنه‌ای تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته است. علیرضا مرندی، پزشک معالج او، در همان زمان توضیح داد که مشکل پیش‌آمده نیاز به عمل فوری داشته و رهبر نیز با نظر پزشکان همراهی کامل داشته است.
او پس از گذراندن دوره‌ای کوتاه در بیمارستان، در تاریخ ۲۴ شهریور مرخص شد و در یک مصاحبه ویدئویی اعلام کرد که عمل با موفقیت انجام شده و جای نگرانی وجود ندارد.
فیسبوک خامنه‌ای
آدرس پیج سید علی خامنه‌ای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر خامنه‌ای
آدرس پیج سید علی خامنه‌ای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
ترجمه‌های سید علی خامنه‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای در کنار فعالیت‌های سیاسی و مذهبی، در عرصه فرهنگی و علمی نیز فعال بوده و آثار متعددی را به زبان فارسی ترجمه کرده است. او با ترجمه‌هایی از متون عربی، به معرفی اندیشه‌های اسلامی و تفکر انقلابی در ایران کمک کرده است. نگاه فرهنگی و اعتقاد به نقش فرهنگ در هدایت جامعه، همواره در آثار و ترجمه‌های او نمایان است.
آثار و تألیفات سید علی خامنه‌ای
برخی از مهم‌ترین نوشته‌ها و آثار او عبارت‌اند از:
طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
پرتویی از نهج‌البلاغه
در محضر قرآن
ترجمه‌های مهم شامل:
المستقبل لهذا الدین نوشته سید قطب
صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آل یاسین
این آثار، تلفیقی از نگاه دینی، تفکر اجتماعی، و دغدغه‌های انقلابی او را منعکس می‌کنند.
تدریس سید علی خامنه‌ای
خامنه‌ای از سال‌های جوانی در مشهد، تدریس علوم دینی را آغاز کرد. ابتدا دروس فقهی پیشرفته مانند رسائل، مکاسب و کفایه را آموزش می‌داد و پس از انقلاب، حتی در دوره ریاست‌جمهوری نیز به تدریس تفسیر قرآن ادامه داد.
از سال ۱۳۶۹، تدریس درس خارج فقه را به‌طور رسمی آغاز کرد و اکنون مباحثی مانند جهاد، قصاص و مکاسب محرمه را تدریس می‌کند. کلاس‌های او که معمولاً در بیت رهبری برگزار می‌شود، با حضور چند صد طلبه همراه است.
ادبیات سید علی خامنه‌ای
او علاقه عمیقی به ادبیات فارسی دارد و از دوران کودکی با آثار کلاسیک ادبی و شعر فارسی آشنا شد. خامنه‌ای مطالعه‌ی رمان‌ها و آثار ادبی جهان را نیز دنبال می‌کرد و زبان فارسی را گنجینه‌ای از فرهنگ و معرفت می‌داند.
در سال‌های اخیر، او بارها درباره‌ی تهدید زبان فارسی از سوی واژگان بیگانه هشدار داده و از رسانه‌ها، به‌ویژه صداوسیما، خواسته است برای پاسداری از زبان ملی تلاش کنند.
شعر آیت‌الله خامنه‌ای
خامنه‌ای در جوانی عضو انجمن‌های ادبی مشهد همچون انجمن فرخ و فردوسی بود و در سرودن غزل و اشعار آیینی فعالیت داشت. او دفترچه‌ای به نام سفینه غزل داشت که اشعارش را در آن می‌نوشت، اما در زمان حکومت پهلوی و فعالیت ساواک، این دفترچه مصادره شد و هرگز بازگردانده نشد.
تخلّص ادبی او در اشعارش «امین» بوده و از او اشعار پراکنده‌ای به‌جا مانده است.
دیدار شاعران با رهبر
یکی از سنت‌های فرهنگی دوره رهبری خامنه‌ای، دیدار سالانه شاعران با اوست که از دوره ریاست‌جمهوری‌اش آغاز شد و تاکنون در نیمه رمضان ادامه یافته است. در این دیدارها، شاعران ایرانی و گاه خارجی (از کشورهایی چون افغانستان، پاکستان، ترکیه، تاجیکستان و عراق) اشعار خود را قرائت می‌کنند.
منتقدان این جلسات را محدود و هدایت‌شده می‌دانند، اما طرفداران آن‌ها را عاملی برای تداوم تعامل فرهنگ و سیاست می‌دانند.
مرجعیت سید علی خامنه‌ای
پس از درگذشت آیت‌الله محمدعلی اراکی در سال ۱۳۷۳، بحث مرجعیت خامنه‌ای در محافل حوزوی جدی شد. برخی نهادها و علما، او را به‌عنوان مرجع معرفی کردند، اما گروهی از فقها، از جمله آیت‌الله منتظری و فضل‌الله، صلاحیت فقهی لازم برای مرجعیت را در او نمی‌دیدند.
خامنه‌ای نخستین کتاب فقهی‌اش را در سال ۱۳۷۱ منتشر کرد. با وجود اختلاف‌نظرها، رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی از او با عنوان «آیت‌الله» یا «آیت‌الله العظمی» یاد کردند.
خمینی در نامه‌ای به مجلس خبرگان رهبری تأکید کرده بود که برای رهبری، مرجع تقلید بودن الزامی نیست، و مجتهد عادل مورد تأیید خبرگان کفایت می‌کند.
سید علی خامنه‌ای رهبر ایران
در رده‌بندی مجله اکونومیست، نظام سیاسی تحت رهبری خامنه‌ای به‌عنوان «اقتدارگرا» شناخته شده است. او در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ به‌ترتیب در جایگاه‌های هجدهم و هفدهم قدرتمندترین افراد جهان قرار گرفت.
حامیانش، او را مدیری عمل‌گرا و قاطع می‌دانند، اما منتقدان می‌گویند او خود را بی‌خطا می‌داند و در برابر پذیرش اشتباهات مقاوم است.
جایگاه خامنه‌ای در جهان
تحلیل‌گران سیاسی چون کریم سجادپور، خامنه‌ای را یکی از قدرتمندترین رهبران خاورمیانه می‌دانند که قدرتش از طریق شبکه‌ای از نهادهای وفادار تثبیت شده است.
او در گزارش‌های نهادهای بین‌المللی، از جمله در فهرست دشمنان آزادی بیان قرار گرفته است. در سال ۲۰۰۰، سازمان‌های مدافع حقوق رسانه‌ای او را یکی از ۱۰ دشمن اصلی آزادی مطبوعات معرفی کردند.
در سال ۲۰۲۴، شرکت متا (فیسبوک و اینستاگرام) برخی از حساب‌های وابسته به او را به دلیل ترویج محتوای مرتبط با سازمان‌های خطرناک، مسدود کرد.
دیدگاه‌های اقتصادی خامنه‌ای
خامنه‌ای اقتصاد را یکی از مهم‌ترین عرصه‌های حکمرانی می‌داند. او بر دو اصل «افزایش ثروت ملی» و «توزیع عادلانه» تأکید دارد و در سال ۱۳۸۹، مفهوم اقتصاد مقاومتی را مطرح کرد؛ الگویی که بر توانمندسازی داخلی و کاهش وابستگی به بیگانگان تمرکز دارد.
او همچنین بر جهش تولید و نوآوری داخلی به‌عنوان مسیرهای کاهش بیکاری، افزایش درآمد، و تقویت استقلال اقتصادی کشور تأکید می‌کند.
دیدگاه‌های نظامی خامنه‌ای
او معتقد است که بازدارندگی نظامی و تقویت توان دفاعی برای جلوگیری از جنگ ضروری است. به همین دلیل، برنامه‌های موشکی و نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی را بخش‌های غیرقابل‌مذاکره می‌داند.
پس از ترور قاسم سلیمانی، خامنه‌ای خواستار «انتقام سخت» شد و سیاست رسمی کشور را بر اخراج آمریکا از منطقه اعلام کرد.
با وجود صدور فتوای حرمت سلاح هسته‌ای، شک و تردیدهایی درباره نیت واقعی برنامه هسته‌ای ایران در سطح بین‌المللی وجود دارد، به‌ویژه در اروپا و آمریکا که فتوا را الزام‌آور سیاسی نمی‌دانند.
سیاست داخلی سید علی خامنه‌ای
رهبری خامنه‌ای با اصلاح قانون اساسی و پنجمین انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز شد. او در تعامل با رؤسای‌جمهور مختلف، رویکردهای گوناگونی داشته است؛ روابطش با هاشمی رفسنجانی نزدیک، با خاتمی محتاطانه و با احمدی‌نژاد در پایان متشنج بود.
در دوره حسن روحانی، مذاکرات برجام انجام شد، اما پس از خروج آمریکا از توافق، او انتقاد شدیدی به اعتماد به غرب وارد کرد.
در حوزه سلامت، ورود برخی واکسن‌های خارجی کرونا را ممنوع کرد و بر تولید داخلی تأکید داشت. همچنین، سیاست‌های کلان علمی همچون حمایت از فناوری‌های نو و زیست‌فناوری را پیگیری کرده است.
سیاست خارجی سید علی خامنه‌ای
خامنه‌ای سیاست خارجی جمهوری اسلامی را بر مبنای مقابله با استکبار، دفاع از ملت‌های مسلمان و حمایت از جریان مقاومت تعریف کرده است.
او حمایت قاطعی از محور مقاومت در لبنان، فلسطین و سوریه دارد و در برابر نفوذ عربستان و آمریکا در منطقه، مواضع تندی اتخاذ کرده است.
او همچنین بارها درباره فجایع انسانی در میانمار و دیگر نقاط، موضع‌گیری کرده و مسلمانان را به اتحاد و ایستادگی دعوت کرده است.
خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنه‌ای
| موضوع | جزئیات | موضوع | جزئیات |
| وفاداری نظامی | نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | زمینه فقهی | اصول فقه، تفسیر قرآن |
| خدمت/شاخه نظامی | سپاه پاسداران، ستاد جنگ‌های نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا | تحصیلات حوزوی | درس سطح، درس خارج |
| سال‌های خدمت نظامی | ۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ | محل تحصیل | حوزه علمیه قم، نجف، خراسان |
| فرماندهی/عملیات‌ها | فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتم‌الانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق | مرتبه حوزوی | آیت‌الله العظمی |
خامنه‌ای عضویت در شورای انقلاب
با آغاز شکل‌گیری نهادهای انقلابی در آبان ۱۳۵۷، به دستور امام خمینی، شورای انقلاب تشکیل شد. سید علی خامنه‌ای در دی‌ماه همان سال و به پیشنهاد شهید مرتضی مطهری به عضویت این شورا درآمد.
او در فرآیندهای مهم تصمیم‌گیری سیاسی و مذاکره با چهره‌های داخلی و خارجی نقش فعالی داشت. در طول فعالیت شورا، همواره یکی از اعضای ثابت آن باقی ماند و در تیر ۱۳۵۸، به عنوان معاون امور انقلاب در وزارت دفاع منصوب شد. همچنین، مسئولیت‌هایی چون سرپرستی سپاه پاسداران و ریاست مرکز اسناد نیز بر عهده او بود.
تاریخچه انتخاباتی خامنه‌ای
در اسفند ۱۳۵۸، خامنه‌ای از سمت سرپرستی سپاه کناره‌گیری کرد تا در نخستین انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کند.
او با حمایت ائتلافی از نیروهای مذهبی، در اردیبهشت ۱۳۵۹ به‌عنوان نماینده تهران به مجلس راه یافت و در کمیسیون امور دفاعی، به‌عنوان عضو و سپس رئیس فعالیت داشت.
با آغاز جنگ ایران و عراق، حضورش در صحن علنی کاهش یافت و پس از ترور تیر ۱۳۶۰، حضور محدودی در جلسات داشت تا آنکه در مهر همان سال، به ریاست‌جمهوری رسید و مجلس را ترک کرد.
ریاست جمهوری خامنه‌ای
سید علی خامنه‌ای در پی عزل بنی‌صدر، در سال ۱۳۶۰ به‌عنوان دومین رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد و برای دو دوره پیاپی (۱۳۶۰–۱۳۶۸) در این مقام باقی ماند.
ریاست‌جمهوری او با چالش‌های بزرگی همچون جنگ تحمیلی، تحریم‌های بین‌المللی، و بازسازی پس از جنگ همراه بود. در این دوره، هماهنگی تنگاتنگی با رهبر وقت، امام خمینی داشت و نقش مهمی در مدیریت کشور ایفا کرد.
خامنه‌ای امام جمعه تهران
خامنه‌ای از ۲۴ دی ۱۳۵۸ به‌عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شد. در چهار دهه، بیش از ۲۴۰ بار نماز جمعه برگزار کرد.
نخستین دوره امامت او تا تیر ۱۳۶۰ ادامه یافت که در جریان آن ترور شد. دومین دوره، تا زمان انتخاب به رهبری ادامه یافت. در نماز جمعه اسفند ۱۳۶۳، انفجاری رخ داد که جان ۱۴ نفر را گرفت و ده‌ها زخمی بر جای گذاشت.
پس از وقفه‌ای طولانی، اولین نماز جمعه‌اش در دوران رهبری در خرداد ۱۳۹۸ برگزار شد.
ترور نافرجام سید علی خامنه‌ای
در ۶ تیر ۱۳۶۰، در مسجد ابوذر تهران، حین سخنرانی خامنه‌ای، انفجاری رخ داد که موجب جراحات شدید به دست راست او شد.
این سوءقصد که به سازمان مجاهدین خلق نسبت داده شد، موجب شد دست راست او به‌طور دائمی آسیب ببیند.
با این‌حال، پس از درمان، فعالیت سیاسی خود را از سر گرفت و این حادثه به تقویت وجهه انقلابی او در میان هوادارانش انجامید.
ترور آیت‌الله خامنه‌ای
ترور مسجد ابوذر تنها روزهایی پس از عزل بنی‌صدر و در آستانه انفجار حزب جمهوری اسلامی صورت گرفت.
بمبی که در یک ضبط صوت جاسازی شده بود، هنگام سخنرانی در کنار او منفجر شد و آسیب جدی وارد کرد. او بیهوش به بیمارستان منتقل شد و پس از عمل‌های متعدد، دست راستش برای همیشه از کار افتاد.
برخی منابع گروه فرقان را متهم کردند، در حالی که برخی دیگر مجاهدین خلق را مسئول این ترور می‌دانند.
رهبری جمهوری اسلامی ایران
پس از درگذشت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری سید علی خامنه‌ای را به‌عنوان جانشین انتخاب کرد.
در دوره رهبری او، ساختارهای اصلی نظام دگرگون شدند و سیاست‌هایی چون تقویت حضور منطقه‌ای، توسعه برنامه هسته‌ای، گسترش سیاست‌های فرهنگی و اقتصاد مقاومتی در اولویت قرار گرفتند.
دوران ریاست‌جمهوری خامنه‌ای
در دوران ریاست‌جمهوری، ساختار نهاد ریاست‌جمهوری فاقد سازوکار اجرایی منسجم بود. خامنه‌ای با تشکیل دفاتر مشورتی و ساماندهی وظایف، تلاش کرد عملکرد این نهاد را ارتقا دهد.
در سال ۱۳۶۵، با تصویب قانون اختیارات رئیس‌جمهور، نقش او شفاف‌تر شد. در همکاری با میرحسین موسوی، نخست‌وزیر وقت، اختلافاتی درباره ترکیب کابینه و سیاست‌های اقتصادی بروز یافت.
در عرصه بین‌الملل، خامنه‌ای به کشورهای مختلف منطقه سفر کرد و در سازمان ملل سخنرانی داشت. همچنین از جریان‌های اسلامی و شیعی در کشورهای مختلف حمایت کرد.
نقش خامنه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی
در شهریور ۱۳۶۲، به فرمان امام خمینی، خامنه‌ای مأمور ترمیم ستاد انقلاب فرهنگی شد.
نخست‌وزیر، وزرای فرهنگی، و نمایندگانی از دانشگاهیان به ستاد اضافه شدند. در سال ۱۳۶۳، این نهاد به «شورای عالی انقلاب فرهنگی» تبدیل و ریاست آن به رئیس‌جمهور (یعنی خامنه‌ای) واگذار شد.
در دوران رهبری، در سال ۱۳۷۵، اعضای جدید شورا را منصوب کرد و بر گسترش نظارت فرهنگی و ساماندهی نظام آموزش عالی تأکید داشت.
خامنه‌ای و مجمع تشخیص مصلحت
با بروز اختلافات میان مجلس و شورای نگهبان بر سر تصویب قوانین، امام خمینی در سال ۱۳۶۶ دستور تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام را صادر کرد.
خامنه‌ای اولین رئیس این مجمع بود و تا پایان دوران ریاست‌جمهوری‌اش این مسئولیت را بر عهده داشت. این نهاد بعدها یکی از ارکان مهم سیاست‌گذاری در نظام شد.
رهبری سید علی خامنه‌ای
پیش از درگذشت امام، حسینعلی منتظری به‌عنوان جانشین معرفی شده بود، اما در فروردین ۱۳۶۸، پس از انتقاداتش به عملکرد نظام، از سوی امام برکنار شد.
با فوت امام خمینی، در جلسه فوق‌العاده مجلس خبرگان، خامنه‌ای به عنوان رهبر موقت معرفی شد. این تصمیم در بحبوحه جنگ و شرایط خاص کشور، اهمیت زیادی داشت.
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
در جلسه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، پس از تأیید استعفای منتظری، خبرگان بر سر جانشینی بحث کردند. در نهایت، طرح رهبری فردی پذیرفته شد.
هاشمی رفسنجانی در جلسه، سخنانی از امام درباره صلاحیت خامنه‌ای نقل کرد. پس از رأی‌گیری، او به‌عنوان رهبر موقت انتخاب شد.
پس از بازنگری در قانون اساسی و برگزاری همه‌پرسی، خبرگان او را به عنوان رهبر دائم نظام انتخاب کردند.
ویژگی‌های دوران رهبری سید علی خامنه‌ای
گسترش اختیارات و تثبیت نقش نهادهای امنیتی و نظامی، به‌ویژه سپاه
حمایت از گسترش نفوذ منطقه‌ای ایران و گروه‌های همسو با محور مقاومت
پیگیری استقلال در سیاست خارجی و مقابله با نفوذ غرب
مدیریت بحران‌های ناشی از تحریم‌های بین‌المللی
دفاع از برنامه هسته‌ای با تأکید بر استفاده صلح‌آمیز
تقویت و هدایت جریان فرهنگی بر پایه آرمان‌های انقلاب اسلامی
فعالیت‌های سیاسی خامنه‌ای
سید علی خامنه‌ای فعالیت‌های سیاسی خود را از دهه ۱۳۳۰ آغاز کرد. او در شمار نخستین روحانیونی قرار داشت که آشکارا از نهضت امام خمینی حمایت کردند. در جریان مبارزات علیه حکومت پهلوی، بارها توسط ساواک بازداشت، زندانی و تبعید شد.
سخنرانی‌های روشنگرانه‌اش در شهرهای مختلف، به‌ویژه در مساجد مشهد، تبریز و تهران، نقش مهمی در بیدارسازی افکار عمومی و گسترش فضای انقلابی ایفا کرد.
خامنه‌ای قبل از انقلاب
در دهه ۱۳۴۰، فعالیت‌های سیاسی خامنه‌ای وارد مرحله‌ای جدی‌تر شد. نخستین بازداشت او در خرداد ۱۳۴۲ در شهر بیرجند اتفاق افتاد؛ پس از سخنرانی علیه وقایع مدرسه فیضیه و نفوذ صهیونیسم، دستگیر و به مشهد منتقل شد.
پس از تظاهرات ۱۵ خرداد نیز بار دیگر بازداشت شد و ۱۰ روز را در بازداشت به سر برد.
بازداشت سید علی خامنه‌ای
در دی‌ماه همان سال، در سفر به زاهدان، بار دیگر توسط مأموران ساواک دستگیر شد و این بار به زندان تهران انتقال یافت. او در ادامه، با تشکیل گروهی مخفی، فعالیت‌های تبلیغی، فرهنگی و سیاسی خود را گسترش داد که در سال ۱۳۴۵ توسط ساواک شناسایی شد.
در این سال‌ها، او به ترجمه کتاب، برگزاری کلاس‌های تفسیر و اقامه نماز جماعت در مساجد مشغول بود، اما چندین بار دیگر در فاصله سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ بازداشت و در بازداشتگاه‌های مختلفی، از جمله کمیته مشترک ضدخرابکاری، نگهداری شد.
در این دوره، خانه او چندین بار مورد تفتیش قرار گرفت و اسناد و وسایلش توقیف شد. او هم‌زمان نسبت به مشی مسلحانه هشدار می‌داد و بر مبارزه فکری و تبلیغی تأکید داشت.
بازداشت آیت‌الله خامنه‌ای
در اواخر سال ۱۳۵۶، بار دیگر توسط رژیم پهلوی بازداشت و به ایرانشهر تبعید شد. مقامات از خروج او برای زیارت نیز جلوگیری کردند.
پس از مدتی، به مشهد بازگشت و با اوج‌گیری مبارزات انقلابی در سال ۱۳۵۷، در مسجد آل رسول و دیگر مراکز مذهبی فعال شد.
او پس از حادثه کشتار یزد، بیانیه اعتراضی صادر کرد و در تیر ۱۳۵۷، در پی تظاهرات طلاب، بار دیگر با سرکوب مواجه شد.
تبعید سید علی خامنه‌ای
در ادامه فشارها، ابتدا به جیرفت و سپس به کهنوج تبعید شد، اما حتی در دوران تبعید نیز به فعالیت‌های روشنگرانه خود ادامه داد.
با آغاز تحولات سریع سیاسی در اواخر ۱۳۵۷، به مشهد بازگشت و با سخنرانی‌های تند و افشاگرانه، مردم را به مقاومت دعوت کرد.
او از بازگشت امام خمینی از تبعید به ایران حمایت کرده و در تظاهرات انقلابی مشهد نقش محوری داشت.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنه‌ای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷، امام خمینی شورای انقلاب اسلامی را تشکیل داد و تنها یک روز بعد، محمدرضا شاه کشور را ترک کرد.
با شکست دولت بختیار و اعلام بی‌طرفی ارتش در ۲۲ بهمن، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. خامنه‌ای از چهره‌های برجسته‌ای بود که در تظاهرات و فعالیت‌های انقلابی نقش فعالی داشت و پس از پیروزی، به‌سرعت وارد ساختار قدرت شد.
سید علی خامنه‌ای پس از انقلاب ۱۳۵۷
پس از انقلاب، او در مناصب کلیدی جمهوری اسلامی حضور یافت. برخی از مهم‌ترین مسئولیت‌های او در این دوره عبارت‌اند از:
عضو شورای انقلاب اسلامی
نماینده مردم تهران در دوره اول مجلس شورای اسلامی
امام جمعه موقت تهران از سال ۱۳۵۹
نماینده امام در شورای عالی دفاع
رئیس‌جمهور ایران از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸
عضو مؤسس حزب جمهوری اسلامی تا زمان انحلال آن
آیت‌الله خامنه‌ای پس از انقلاب
آیت‌الله خامنه‌ای پس از انقلاب، با سرعت به یکی از چهره‌های اصلی و تصمیم‌گیر در ساختار نوپای جمهوری اسلامی تبدیل شد.
او نقش مهمی در طراحی نهادهای حاکمیتی، هدایت افکار عمومی، و هماهنگی میان نیروهای انقلاب ایفا کرد.
از امام جمعه تهران تا ریاست‌جمهوری، خامنه‌ای مسیر تثبیت جایگاه خود را طی کرد و سرانجام پس از درگذشت امام خمینی در سال ۱۳۶۸، به رهبری جمهوری اسلامی رسید.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
بیانیه تائید آتش بس دفتر نتانیاهو همسر دوم عباس عراقچیسخنرانی جدید ترامپ در مورد ایران
